بررسی نوسانات رطوبت ورودی به مناطق خشک ایران در رخدادهای خشکسالی و ترسالی

Authors: not saved
Abstract:

آب، با توجه به شرایط اقلیمی خشک و نیمه‏خشک، در اکثر مناطق سرزمین ما، حیاتی‏ترین ماده است. رطوبت عاملی مهم در ایجاد بارش بوده، بنابراین شناسایی و آگاهی از چگونگی انتقال رطوبت، نوسان و تاثیرگذاری آن بر بارش در یک منطقه، ضروری می‏باشد. به همین منظور در این پژوهش، داده‏های دوباره واکاوی شده‏ی ERA interim بارش، ارتفاع ژئوپتانسیل، نم‏ویژه و مولفه‏های (مداری و نصف النهاری) باد در دوره آماری 1981-2011 با قدرت تفکیک مکانی 1 در 1 درجه قوسی از مرکز پیش‏بینی‏های میان مدت اروپا (ECMWF) اخذ گردید. با بهره‏گیری از شاخص استاندارد شده z (ZSI) سال‏های خشک و مرطوب استخراج، و شار رطوبت ورودی به منطقه در این سال‏ها محاسبه گردید. برای مقایسه، الگوهای گردشی و تغییرات شار رطوبت در سال‏های خشک و مرطوب نمونه بررسی شد. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد تفاوت معناداری به لحاظ الگوی جریان حاکم در این سال‏ها وجود دارد، به طوری که با تغییر در جهت جریان‏ها در سطوح زیرین جو (1000 تا 700 هکتوپاسکال)، مقادیر رطوبت ورودی به منطقه تغییر نموده است. در سال‏های مرطوب در مقایسه با سال‏های خشک، جابجایی مرکز پرارتفاع عربستان به سمت شرق و قرارگیری بیشتر برروی دریا، کشیدگی مداری و افزایش گستره بازوی شرقی آن باعث تقویت جریا‏ن‏های شرقی-شمال‏شرقی بر روی دریای عرب و ایجاد و گسترش جریان‏های جنوب‏غربی بر روی شبه جزیره عربستان و ایجاد ناوه عمیق‏تر با محوری شرق سو مابین آن با پرارتفاع شمال آفریقا شده است. این شرایط با افزایش رطوبت برداشتی از پهنه‏های آبی جنوبی و انتقال به منطقه مورد بررسی در ایجاد بارش و شکل‏گیری سال‏های مرطوب آن تاثیرگذار بوده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی حساسیت دو شاخص پوشش گیاهی NDVI و EVI به خشکسالی ها و ترسالی ها در مناطق خشک و نیمه خشک؛ مطالعه موردی: دشت سیستان ایران

هدفی که این مطالعه در پی دست یافتن به آن است واکنش دو شاخص پوشش گیاهی NDVI و EVI به خشکسالی‌ها و ترسالی‌ها در یکی از دشت‌های خشک ایران یعنی دشت سیستان در شمال استان سیستان و بلوچستان است. برای بررسی حساسیت این دو شاخص به خشکسالی‌ها و ترسالی‌ها به دو پایگاه داده‌ای مختلف نیاز بود. اول پایگاه تصاویر  NDVI وEVI سنجنده مادیس ماهواره ترا برای ماه‌های آوریل، می و ژوئن برای دوره زمانی 2014-200...

full text

نقش تغییرات رطوبت انتقال‏ یافته در رخداد خشک ‏سالی و ترسالی ایران

در این پژوهش به‏منظور بررسی نقش میزان شار رطوبت در نوسانات بارش ایران از داده‏های دوباره واکاوی‏شدةERA Interim مرکز پیش‏بینی‏های میان‏مدت اروپا با قدرت تفکیک مکانی 1 در 1 درجه در دورة آماری ۱۹۸۱-2011 بهره گرفته شده است. نخست، به‏منظور استخراج الگوهای مرطوب و خشک ایران، از شاخص استانداردشدة z استفاده شد و سالی که درصد مساحت رخداد دوره‏های فوق در آن‏ها بیشینه بود انتخاب گردید و محاسبات مجموع قائم...

full text

تعیین رخدادهای خشکسالی¬ و ترسالی¬ بر پایه¬مدل چندمتغیر¬ اسکالوگرام و بررسی ارتباط شدیدترین رخدادها با مقادیر حدی بارش

خشکسالی عارضه­ای طبیعی، موقتی و بازگشتی در اقلیم هر منطقه محسوب می­گردد. یکی از معایب موجود در مدل­های تک­متغیر­ پایش خشکسالی، پایش بر مبنای مقدار یک متغیر (بارش) می­باشد. این موضوع سبب می­شود در سال­هایی که مقدار بارش در حد متوسط است، ولی تعداد روزهای بارانی و یا رطوبت­نسبی از حد نرمال کمتر و یا دما و به تبع آن­ها تبخیر تعرق از حد نرمال منطقه بیشتر است، خشکسالی از نظر تنها نمایه­ی موجود یعنی م...

full text

ال نینو و دوره های خشکسالی – ترسالی در ایران

در این مقاله ال نینو و دوره های خشکسالی – ترسالی ایران بررسی شده است. ابعاد مطالعه به بارش های ایران و ارتباط آنها با ال نینوی نوسان جنوبی محدود می شود. بنابراین بی هنجاری ها و همینطور تغییرات سالانه و درون سالی (ماهانه‘ فصلی) بارش در ایران و ارتباط آنها با شاخص نوسان جنوبی مطالعه و بررسی شده و اجمالا نتایج زیر حاصل گشته است. ارتباط نسبتاً قوی ای بین بارش سالانه ایران و شاخص نوسان جنوبی (sol) وج...

full text

بهبود شاخص عمودی خشکسالی اصلاح شده به منظور برآورد میزان خشکسالی در مناطق خشک مرکزی ایران

خشکسالی از بلایای طبیعی است که تبعات منفی گسترده ای را برای اقتصاد، کشاورزی، محیط و اجتماع به همراه دارد. فقدان شناخت و ارزیابی دقیق این پدیده باعث بروز بخش عمده ی خسارت های ناشی از آن می شود. در چند دهه ی اخیر، علم و به ویژه فناوری سنجش از دور محققان را در زمینه خشکسالی بسیار کمک کرده است و شاخص های متعددی برای ارزیابی و بررسی خشکسالی ارائه شده اند. هدف از این تحقیق بهبود شاخص عمودی خشکسالی اص...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 3  issue 2

pages  121- 143

publication date 2015-11-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023